بیت‌کوین، ارز دیجیتالی که از زمان ظهور خود انقلابی در دنیای مالی ایجاد کرده، مدت‌هاست که موضوع بحث‌ها و پیش‌بینی‌های مختلف است. اکنون، یوجین فاما، اقتصاددان برجسته و برنده جایزه نوبل، پیش‌بینی کرده که قیمت بیت‌کوین ممکن است طی دهه آینده به صفر برسد. اما چرا؟ و بر چه اساسی چنین نظری ارائه داده است؟ در این مقاله به بررسی دقیق‌تر این موضوع می‌پردازیم.
چرا بیت‌کوین ممکن است به صفر برسد؟
فاما که به عنوان "پدر مالیه مدرن" شناخته می‌شود، در مصاحبه‌ای با پادکست Capitalisn’t در تاریخ 30 ژانویه 2025، توضیح داد که بیت‌کوین قوانین اساسی یک "وسیله مبادله" را نقض می‌کند. او بیان کرد:
«ارزهای دیجیتال ارزش واقعی ثابتی ندارند و ارزش واقعی آنها به شدت متغیر است. چنین وسیله‌ای برای مبادله نمی‌تواند دوام بیاورد.»
فاما همچنین در پاسخ به پرسشی درباره احتمال صفر شدن ارزش بیت‌کوین طی ده سال آینده، گفت:
«احتمال این اتفاق نزدیک به یک است.»
بیت‌کوین: حباب اقتصادی یا تحول مالی؟
در این مصاحبه، فاما همچنین درباره مفهوم "حباب اقتصادی" صحبت کرد و تاکید کرد که بازارها پیش‌بینی‌ناپذیر هستند و این ویژگی، تعریف حباب را پیچیده می‌کند. با این حال، او به صراحت اظهار داشت که امیدوار است بیت‌کوین به پایان برسد؛ زیرا در غیر این صورت، باید نظریه‌های مالی و پولی از نو تعریف شوند.
او افزود:
«تمام چیزهایی که درباره نظریه پولی می‌دانستیم، می‌گویند که ارز دیجیتال نباید بقا داشته باشد.»
تهدیدهای پیش روی بیت‌کوین
فاما به چندین تهدید کلیدی برای بیت‌کوین اشاره کرد که می‌تواند به کاهش یا حتی سقوط ارزش این ارز دیجیتال منجر شود:
- بی‌ثباتی ارزش: نوسانات شدید ارزش بیت‌کوین باعث می‌شود که نتواند به عنوان یک ارز واقعی مورد استفاده قرار گیرد.
- حملات 51 درصدی: او هشدار داد که هر سیستم تراکنشی با مشکلاتی مانند تأیید تراکنش‌ها و اجرای قوانین مواجه است. حمله 51 درصدی یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای بیت‌کوین محسوب می‌شود.
- دخالت دولت‌ها: نقش دولت‌ها در بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند سرعت کاهش ارزش بیت‌کوین را افزایش دهد. او معتقد است که دولت‌ها می‌توانند کنترل بیشتری بر بازار اعمال کنند و بیت‌کوین را به چالش بکشند.
مطالب بیشتر : 3 دلیل اصلی سقوط بیت‌کوین و آلت‌کوین‌ها
آیا استیبل‌کوین‌ها آینده دارند؟
یکی دیگر از سوالات مطرح‌شده در این مصاحبه، مربوط به استیبل‌کوین‌ها بود. فاما در پاسخ گفت که استفاده از دلار آمریکا روی بلاکچین می‌تواند موفق باشد؛ زیرا دلار دارای "ارزش واقعی ثابت" است و این ویژگی آن را به گزینه‌ای مناسب‌تر تبدیل می‌کند.
طلا در برابر بیت‌کوین: کدام برتری دارد؟
فاما همچنین اصرار داشت که طلا نسبت به بیت‌کوین برتری دارد. او توضیح داد که طلا دارای کاربردهای متعدد در صنایع مختلف است، در حالی که بیت‌کوین فاقد چنین ویژگی‌هایی است.
دیدگاه‌های مخالف در جامعه کریپتو
پیش‌بینی‌های فاما، همان‌طور که انتظار می‌رفت، واکنش‌هایی در جامعه کریپتو ایجاد کرد. بسیاری از فعالان این حوزه با دیدگاه‌های او مخالفت کردند و بر این باورند که بیت‌کوین همچنان می‌تواند به عنوان یک دارایی دیجیتال نوآورانه به کار خود ادامه دهد.
نتیجه‌گیری
در حالی که پیش‌بینی فاما درباره آینده بیت‌کوین نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده، باید توجه داشت که او با قطعیت کامل درباره این موضوع صحبت نکرده است. او همچنین اذعان داشت که ممکن است اشتباه کرده باشد و تاکید کرد که ذهن باز او برای پذیرش اشتباهات، حتی در سن 86 سالگی، قابل تحسین است.
با این حال، آینده بیت‌کوین همچنان نامشخص است و باید دید که این ارز دیجیتال محبوب چگونه با چالش‌های پیش رو مواجه خواهد شد. آیا بیت‌کوین واقعاً به صفر می‌رسد یا همچنان به عنوان یک دارایی مهم در بازارهای جهانی باقی خواهد ماند؟
